Ε τι φταίω, είναι από τους αγαπημένους. Pessoa και Whitman. Όχι για κάθε στίχο μα για κάθε ετερώνυμο και κάθε πολυπληθή δήλωση. Καλά, δεν είναι και τυχαία η ένδειξη ενδιαφέροντος. Ο Pessoa χτύπησε περίπου 360 ετερώνυμα σ’όλη του τη ζωή κι αυτό είναι πράμα που μπορεί να εκτιμηθεί δεόντως από ένα παιδί που μεγάλωσε στη στενάχωρη Λευκωσία. Το χιούμορ και μόνο, του να δηλώνει κανείς ότι είναι πολυπληθής και σε καμιά γαμημένη περίπτωση σχιζοφρενής, ε στα δεκάξι μου μου φαινόταν απλώς, ό,τι καλύτερο για την υπόθεσή μου. Αποφάσισα λοιπόν, στις μακρινές μου αναχωρήσεις αν βρεθώ ποτέ κάπου κοντά σε κανα τάφο τους, να δω ό,τι απέμεινε και να χασκογελάσω που εξακολουθούν να’ ναι ακόμα, παρά τις ενστάσεις του χρόνου ζωντανοί κι έτσι, για το κουλό της όλης υπόθεσης να χαράξω εκεί κοντά κάποιες απ’τις στιχάρες τους που πάντα με συντροφεύαν-είμαι άλλωστε από τις γκόμενες που σταθερός τους σύντροφος υπήρξε πάντα η σχιζοφρένεια ενός βιβλίου κι όχι το πέος ενός σχιζοφρενούς. Βέβαια, Philadelfia μεριές, που’ ναι κι ο τάφος του Γουίτ, απ’ όπου και το κορυφαίο: I laugh at what you call dissolution; And I know the amplitude of time" στο προσεχές μέλλον δεν θα το βλεπε η τύχη μου, η Ισπανία όμως, ήτανε κομπλε κι επομένως, ήταν αυτονόητο ότι με προσωρινή βάση Λακορούνια θα πέρναμε λεωφορειάκι για Πόρτο και θα χτυπούσαμε εφεξής μια Λισσαβόνα για την θέαση του τάφου του Πορτογάλλου που μου’ χε χαρίσει μπόλικες συντροφίες στη κωλομοναξιά της κωλοεφηβείας.
Η πορεία λοιπόν, ξεκίνησε όπως ξεκινάνε τα τρένα: ρυθμισμένα και κανονικά με μπίρες και ρυθμούς του Watson στο Wooden arms-χεράκι και κέρατο στον Waits ένα περίπου. Αεροδρόμια και διανυκτερεύσεις και κάθε πεθαμένου παρέλαση από Λόρκα μέχρι Λουίς Βελέθ και Vallejo δίπλα σε κινέζους με μάσκες τρομοκρατημένες από την γρίπη των μέσων μαζικής. Πρώτη στάση με τους καμπούρηδες, ο Villalta στην Μαδρίτη, πίνακες πω ρε φίλε στο Reina Sofia, ασύστολα ειρωνικοί, καλά με δόσεις αυτοαναφοράς μπόλικες για την περίοδο εκείνη της ζωγραφικής στην Ισπανία, γύρω στο 1970 - μεταμοντέρνο τον λένε κάποιοι τον Villalta, χέσε λέω εγώ, ίσως το καλύτερο που άξιζε από την διαμονή στη Μαδρίτη πέρα απ’τα πάρκα με υπόκρουση ριμέικς της ροκ σε μπαχιανά ρέκβιεμ και κάτι καταλήψεις αραιά και πού, τα μουσεία. Κλασικά τα λόγια του Μολερο στα ΄87 για την επανάσταση ενάντια στην δικτατορία: nuestra forma de lucha consistia en ignorar que existia una dictadura-para nosotros estaba muerta y como tal nos comportabamos - ο τρόπος των καλλιτεχνών.
Μετά τα μουσεία - καλά και πριν τα μουσεία - προγευματάκι το χουνε οι Ισπανοί το τίντο- έρχεται το ντιν νταγκ ντογκ, κρασάκι με λεμοναδίτσα και κουβέντα με τους ντόπιους παρα πρακτικάρ λα λέγκουα- άθλια νύχτα η Δευτέρα στη Μαδρίτη, ανοιχτές μόνο ντίσκο με τραγούδια να ξερνάς απάνω στο ποδοσφαιράκι κάτω από την αστραφτερή μπάλα που γυρνάει και την γκόμενα με το λαμέ στην αφίσα –ή στο μπαρ απέναντι ξέρω γω- να ξεφτιλίζει την αισθητική μυρωδιά του πρωινού μουσείου ή να αποθεώνει το λογοτεχνικό φέρετρο του Μπουκόφσκι-αναλόγως διαθέσεως. Η ατμόσφαιρα τραβάει για ουίσκι μιας και ματώνουν τα σαντάλια απ’το περπάτημα με τις ώρες, αν δεν την περπατήσεις την πολη δεν έχει γούστο, λέει κι ο καμπούρης, να πάρεις και καμιά αφίσα απ’τους θαλάμους τηλεφώνου ή τις πόρτες της πλατείας-έρχεται κι ο Cohen Granada τον Σεπτέμβρη- να κάνεις και καμιά παράδα στα παγκάκια λέω γω, να σου φανεί κι η Μαδρίτη τακτοποιημένη, με την οικονομική της κρίση αλλά στη μούφα.
Αεροδρόμια ξανά, Barcelona το επόμενο βαγόνι, ταξιδιωτικός οδηγός στον κάλαθο, παλιά πόλη αποθέωση, θάλασσα - αγορά του Αλχαλίλι σκυλιά γατιά πλανώδιοι και αυτόνομη Καταλονία. Αφίσες στους δρόμους για διαδηλώσεις υπέρ του αιτήματος και σεβασμό στους νεκρούς της ιδεολογικής και πολιτικής μάχης- η οικονομία της περιοχής είναι γερή, το λένε απλά -ταϊζουμε την υπόλοιπη Ισπανία. Γι’ άλλους το αίτημα έχει χαρακτήρα ουτοπικό στις σημερινές μέρες των ‘μειονοτήτων’ που θέλουν να αποσπαστούν από τον ‘εθνικό’ κορμό, για τους ενοποιητικούς και τους ειρηνιστές είναι περίπου στενάχωρο. Ο σερβιτόρος μιλά καταλανικά στον Ισπανό, στον τουρίστα ό,τι να’ναι-είναι κουλτούρα τόπακα που πάει όπου την βγάλει. Μουσεία μικρότερα της Μαδρίτης, λέει ο αμερικάνος, έχει γεμίσει ο τόπος αμερικλανιές φωνάζουν οι καμπούρηδες, Juan Miro, γελάει ο ένας -διαβάζω βιογραφία: τον Μιρο τον διώξανε από την σχολή καλών τεχνών για έλλειψη δεξιοτεχνίας-τώρα εχει αναδειχθεί σε έναν από τους καλύτερους ζωγράφους του 20ου. Picasso μουσείο, καπέλο ψάθινο, ύπνος απ’έξω, φωνάζει μια γριά εβδομήντα που κοιμάμαι στο πάτωμα – μουσείο σοκολάτας προηγουμένως overdose, μπροστά στην ηδονή της σοκολάτας γαμήσαμε την ηδονή της τέχνης και μας έχει μείνει ακόμα μια ηδονή με παράταση επ’αόριστον. Κοκτέιλς στην παλιά πόλη, φτηνή η Βαρκελόνη άμα την ψάξεις, τουρίστες βαβούρα τον Ιούνιο μα πετυχαίνεις και ντόπια στέκια άμα μπεις πιο μέσα. Θάλασσα, λιμάνι και παλιά πόλη, βόλτα στο κέντρο με θέα τα αρχιτεκτονικά του Gaudi, λίγος Νταλί, πόλη που ζει με τα φαντάσματα των δημιουργών της και τις μπαρούφες των τουρίστων.
Μαδρίτη τετράγωνη, Βαρκελώνη ανοίγματα του κύκλου.
Τελειώνουν οι μέρες σιγά σιγά και στην προβλήτα της Βαρκελώνης, το hostel μπατάρισε από αμερικάνους, τραβάμε για Granada αφιχθέντες ξημερώματα, φωνάζουν οι υπάλληλοι για τα εργοστάσια που καίγονται από ‘μόνα’ τους, απολύσεις σωρό -ίσως η μόνη πόλη που έχει τα πιο εμφανή σημάδια της οικονομικής κρίσης. Γράφουν οι εφημερίδες διάφορα, ανάμεσα σ΄όλα αυτά ο Σαρκοζύ καταδικάζει την μπούρκα στο Παρλιαμέντο στο Παρίσι, μάλλον εν απουσία κάποιου σχεδίου αντιμετώπισης του οικονομικού φαλιρίσματος κι ο πλανώδιος μουσουλμάνος που βρίσκουμε λίγο πιο κάτω απ’την Αλάμπρα μας εξιστορεί την ιστορία του προφήτη Σολομόντα εξηγώντας μας μέσα σε ΜΟΝΟ δύο ώρες πως όλοι θα πεθάνουμε μια μέρα, το άγχος διακατέχει μόνο τους Σκανδιναβούς και το φάρμακο για την κατάθλιψη είναι ο ήλιος και το σεξ. Οι φοιτητές βέβαια, κάθονται αραχτοί, μυρωδιές πάνε κι έρχονται, η Granada αρέσει γιατί είναι φλου λένε και εκσυγχρονισμένη, με εξελίξεις γραφικής ταχύτητας. Μπίρες μπίρες μπίρες και κάπου εκεί στις μπίρες, λίγο με τον Λόρκα λίγο με την Αλάμπρα, λίγο με τα μπιρόνια, τα ράστα και τα ανεβοκατεβάσματα, ξεμείναμε χωρίς Πορτογαλία, με μια πτήση για Πράγα και τα Memoria του Pessoa στη τσάντα για την αναμονή της επιστροφής. No pasa nada λέει κι ο καμπούρης.
Κάποια άλλη φορά θα τον πετύχω τον Pessoa και από κοντά, όσο κουλό κι αν ακούγεται.
Χέλεν